Nationaal Gezonderzoek 2016: En werken we nog lang en gelukkig?

Levensverzekeraar Delta Lloyd Life maakte vandaag de resultaten bekend van haar Nationaal Gezonderzoek 2016. Deze tweede editie meet de impact van de levensstijl van de Belgische werknemers op hun biologische leeftijd en peilt naar hun visie op een lang, gezond en gelukkig leven. Dit levert voor het eerst representatieve cijfers op over het verschil tussen hun biologische en kalenderleeftijd. Uit de resultaten blijkt dat de Belgen de gevolgen van hun levensstijl zwaar onderschatten en dat de biologische leeftijd van de Belgische werknemer gemiddeld 6 jaar hoger is dan haar/zijn kalenderleeftijd. Combinaties van een ongezond eetpatroon, een gebrek aan lichaamsbeweging of stress vormen geen uitzondering bij onze Belgische werknemers. Zo heeft maar liefst 48% overgewicht, 38% heeft een inactieve levensstijl, 47% heeft regelmatig stress of voelt zich angstig en 10% neemt dagelijks antidepressiva. Ondanks hun matige gezondheidstoestand, hopen ze echter wel lang te leven. Zo zegt twee derde van de Belgische werknemers (68%) dat ze graag 85 jaar of ouder wil worden. Algemeen kunnen we ook vaststellen dat er een levensstijlkloof is: ongezondere werknemers willen minder oud willen worden en zijn ongelukkiger dan werknemers die een gezondere levensstijl hebben. Slechts 39% van de werknemers beseft dat het geheim van een lang leven afhangt van een gezonde levensstijl.

Het onderzoek werd uitgevoerd door het onafhankelijke onderzoeksbureau 365ANALYTICS in samenwerking met Prof. Dr. Lieven Annemans, Hoogleraar gezondheidseconomie aan de UGent en specialist in gezondheidspreventie. Hierbij werden 1000 werknemers tussen de 20 en 65 jaar, tussen 22 juli 2016 en 3 augustus 2016, bevraagd. 

“Je bent al 6 jaar ouder dan je denkt!”

6,4 jaar om precies te zijn (bijlage 1). Dit is het verschil dat in het jongste Nationaal Gezonderzoek van Delta Lloyd Life gemiddeld werd gemeten tussen de biologische leeftijd van de Belgische werknemer en zijn kalenderleeftijd. De biologische leeftijd is het resultaat van de som van de kalenderleeftijd (die op basis van de geboortedatum wordt bepaald) en de levensstijlscore. 57% van onze werknemers is beduidend ouder dan zijn kalenderleeftijd, 16% is beduidend jonger en 27% zit er tussenin (zie ook de grafiek hieronder voor de percentages per leeftijdsverschil)

“De peiling bij de Belgische werknemers levert voor het eerst representatieve cijfers op over onze biologische leeftijd”, aldus professor Annemans. “Uit het onderzoek blijkt dat een duidelijke meerderheid (57%) van Belgische werknemers ouder is dan zijn kalenderleeftijd. Bij mannen ouder dan 35 loopt dit cijfer zelfs op tot 73% (bijlage 2). En dat vormt een probleem: we worden weliswaar gemiddeld ouder maar we riskeren gemiddeld een langere periode met ziekte te leven.”

Mens (in)sana in corpore (in)sano

De berekening van de levensstijlscore werd gebaseerd op bestaande internationale methoden. De levensstijlscore uitgedrukt in aantal jaren, kan zowel positief of negatief zijn. Hoe ongezonder men leeft, hoe hoger de levensstijlscore zal zijn. De levensstijlscore wordt berekend door de effecten van een ganse reeks levensstijlvariabelen met elkaar op te tellen, zoals o.a. gezondheid en gezonde levensstijl, actieve levensstijl, gezonde voeding, mentaal welzijn en socio-demografische gegevens. Ga naar bijlage 21 voor de gedetailleerde gebruikte variabelen.

“Combinaties van een ongezond eetpatroon, een gebrek aan lichaamsbeweging of stress vormen geen uitzondering bij onze Belgische werknemers.” - Davine Dujardin, woordvoerder van levensverzekeraar Delta Lloyd Life 

Zoals verwacht is overgewicht één van de grootste pijnpunten. Bijna de helft (48%) van de werknemers heeft ermee te kampen (63% bij mannen ouder dan 35) (bijlage 4). Deze ongezonde situatie valt voor een deel te verklaren door de inactieve levensstijl van een aanzienlijk deel (38%) van de deelnemers aan de studie. Boven de 35 jaar loopt het aantal werknemers dat er een inactieve levensstijl op nahoudt zelfs op tot 45% (bijlage 5).

Andere aspecten die een rol spelen bij determinanten van een hogere biologische leeftijd van de werknemers zijn voeding - 21% bekent niet elke dag verse groenten of fruit te eten (bijlage 6) – en het mentale welzijn.

Ook hier ogen een aantal indicatoren niet meteen bemoedigend: de helft van de loontrekkenden heeft regelmatig stress of voelt zich angstig (47%), 39% slaapt onvoldoende (bij mannen boven de 35 loopt dit zelfs op tot 49%) en 10% neemt dagelijks antidepressiva. 70% van de respondenten zegt ook dat stress een negatieve impact heeft op zijn of haar gezondheid (bijlage 7). Daarbovenop komt nog dat een derde van de werknemers rookt (bijlage 8).

“Combinaties van een ongezond eetpatroon, een gebrek aan lichaamsbeweging of stress vormen geen uitzondering bij onze Belgische werknemers”, (bijlage 9) stelt Davine Dujardin, woordvoerder van levensverzekeraar Delta Lloyd Life, vast. “Sensibilisering is hierbij heel belangrijk. Aanzetten tot actie noodzakelijk. Daarom moeten we sterk blijven inzetten op gezondheidsbevordering.”

• Bijna de helft (48%) van de werknemers heeft overgewicht (63% bij mannen ouder dan 35)
• 45% van de werknemers boven de 35 hebben een inactieve levensstijl
• 21% eet niet elke dag verse groenten of fruit
• 42% heeft regelmatig honger tussen de maaltijden tijdens de werkdag
• 1/2 heeft regelmatig stress of voelt zich angstig (47%)
• 39% slaapt onvoldoende (7u of minder, elke nacht), bij mannen boven de 35 loopt dit zelfs op tot 49%
• 10% neemt dagelijks antidepressiva
• Volgens 70% van de bevraagden zorgt stress voor een negatieve impact op haar/zijn gezondheid
• 1/3 van de werknemers rookt 

Graag ouder worden helpt om jonger te blijven

Ondanks de gezondheidstoestand van de Belgische werknemer, heeft hij een hoge levensverwachting. De medische vooruitgang en kwaliteit van zorgvoorziening heeft ervoor gezorgd dat we vandaag met gemak de leeftijd van 80 jaar kunnen halen. Meer nog, een meerderheid van de werknemers verwacht met klem die leeftijd te halen. Uit de bevraging blijkt namelijk dat meer dan twee derde van de Belgen (68%) graag 85 jaar of ouder wil worden (bijlage 1 & 10). Hier is er een significant verschil tussen de biologische oudere werknemers en de werknemers die een biologische jongere leeftijd hebben (63% versus 77%). Met andere woorden: hoe gezonder men leeft, hoe ouder men wil worden. Gemiddeld 43% daarvan denkt hierin te zullen slagen zonder zijn/haar eigen levensstijl te moeten aanpassen. Ook hier gelooft slechts 30% van de biologische oudere medewerkers dat ze 85 jaar zullen worden zonder hun levensstijl aan te passen, versus 61% bij de jongere biologische groep (bijlage 1). 

Hoe gezonder men leeft, hoe ouder men wil worden en hoe gelukkiger men is.

De mate waarin men al dan niet positief aankijkt tegenover het ouder worden, blijkt ook een rechtstreekse invloed te spelen op de biologische leeftijd. 40% van de werknemers kijkt negatief aan tegen het ouder worden (bijlage 11). Wie positief staat tegenover het ouder worden, wil en zal ook langer leven. Bij hen ligt de biologische leeftijd zelfs 3,5 jaar lager (bijlage 12). 

Het geheim van oud worden is…puur geluk?

Op de vraag of men over het algemeen gelukkig is, antwoordt 42% van de bevraagden positief (een score van 8 of meer op 10) (bijlage 1 & 13). De cijfers tonen aan dat de gezondere werknemers (biologisch jonger) gelukkiger zijn - 66% scoort 8 of meer op 10 - dan de ongezondere werknemers (biologisch ouder) – slechts 34% (bijlage 1).

Het geheim van een lang leven hangt volgens – slechts – 39% van de bevraagden af ‘van een gezonde levensstijl’. Eveneens opmerkelijk is dat 21% dit toeschrijft aan puur geluk (bijlage 14). Dit verklaart waarschijnlijk ook waarom slechts 43% regelmatig een preventieve screening onderneemt (bijlage 15). “De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat de Belgische werknemers niet beseffen dat ze voor hun ongezonde levensstijl een prijs betalen. Natuurlijk is het ontwikkelen van een goede levensstijl belangrijk in het gezond oud worden. Maar men kan dat niet zomaar opleggen. Een combinatie van verschillende factoren kan het gedrag veranderen”, oordeelt professor Annemans. “En dat is zeker niet alleen de taak van de overheid en het onderwijs. Ook in onze directe omgeving en op het werk moet het anders.”

Te weinig werknemers beseffen dat het geheim van een lang leven afhangt van een gezonde levensstijl (39%).

Medische verzorging moet verworven recht blijven

Uit het onderzoek blijkt dat Belgische loontrekkenden geen vragende partij zijn om het gelijkheidsprincipe tegenover de sociale zekerheid, in twijfel te trekken. 76% vindt dat iedereen gelijke toegang moet hebben tot medische verzorging. Bij de respondenten met een gemiddelde hogere biologische leeftijd vindt 80% dit, terwijl bij de bevraagden die een gemiddelde lagere biologische leeftijd hebben slechts 68% achter die gelijke toegang staat (bijlage 1 & 16). Hier zijn dus vooral de werknemers met een gezondere levensstijl die voorstander zijn van een meer selectieve toegang tot de zorg.

Op de vraag hoe ver de medische vernieuwing mag gaan, antwoordde de meerderheid (63%) dat de levensverwachting niet veel meer hoeft te stijgen maar dat het belangrijker is dat iedereen gezond en wel 85 jaar zou moeten kunnen worden. Opvallend ook bij deze vraag is dat toch 18% wil dat de levensverwachting verder (exponentieel) stijgt (tot 150 jaar of onsterfelijkheid) (bijlage 17).

Gezondheidsbevordering werkt!

Het laatste hoofdstuk van de studie behandelt de vraag wie de verantwoordelijkheid draagt voor de gezondheid van de werknemer. Een opvallend resultaat is dat de werkgever onderaan het lijstje staat met slechts 2% van de werknemers die de werkgever als eerste verantwoordelijke voor zijn/haar gezondheid hebben aangeduid. Twee derde van de werknemers vindt dat zij zelf die verantwoordelijkheid dragen. Daarna volgen de voedingsindustrie en andere bedrijven (13%) en de opvoeding die ze via hun ouders gekregen hebben (12%) (bijlage 18). “Nochtans kan en moet de werkgever een belangrijke rol spelen in gezondheidspreventie, naast de overheid en het onderwijs”, stelt Davine Dujardin, woordvoerder van Delta Lloyd Life.

“Want investeren in een preventief gezondheidsbeleid loont: zowel wat betreft individuele gezondheidswinst, maatschappelijke winst als bij het beheersen van het gezondheidszorgbudget. Het is dus zeker niet alleen een zaak van de overheid en het onderwijs. Ook als werkgever moeten we actie ondernemen. De impact is dan ook groot: in een context waarin we een derde van de tijd op het werk doorbrengen heeft ook de werkgever een belangrijke rol te vervullen in de gezondheidspreventie.”

De cijfers tonen dat ook aan: slechts 60% van de werknemers heeft voldoende energie om productief te zijn tijdens het laatste deel van de werkdag, 43% heeft regelmatig last van rug- en nekpijn tijdens de werkdag, 42% heeft honger tussen de maaltijden en 40% heeft het gevoel nooit klaar te zijn, wat leidt tot extra stress (bijlage 19). Professor Annemans reageert: “Dit is nogmaals het bewijs dat bedrijven baat hebben bij gezonde werknemers. Bedrijven die investeren in een beleid dat een gezonde levensstijl stimuleert, creëren niet alleen werkbaar werk maar ook een gezondere samenleving.”

“Inzetten op gezondheidsbevordering heeft voordelen voor de werknemer (gelukkiger) en maatschappij (dalende gezondheidszorg). Maar in eerste instantie ook voor het bedrijf zelf,” reageert de woordvoerder van Delta Lloyd Life refererend naar het Gezonderzoek van vorig jaar.

Op de vraag “welk initiatief gaat u morgen aanbevelen aan uw werkgever om gezondheid op de werkvloer te bevorderen?”, antwoordde 45% van de werknemers een betere combinatie van werk en gezin door ‘vrije uren’ en meer autonomie. Gezonde snackgroenten staat op nummer 2 en een fitnessabonnement vervolledigt de top 3 van de aanbevolen initiatieven door de werknemers bij hun werkgevers (bijlage 20).

Over het onderzoek

In België deden in totaal 1000 werknemers tussen 20 en 65 jaar mee aan het onderzoek. 64 procent van de respondenten is Nederlandstalig, 36 procent Franstalig. 52 procent van de respondenten zijn mannen, 48 procent vrouwen.

• Een meerderheid (57%) van onze werknemers is beduidend ouder dan zijn kalenderleeftijd (73% bij mannen ouder dan 35);

• We hopen lang te leven, maar een groot deel van de bevolking onderschat het belang van een gezonde levensstijl.

• Grote meerderheid (76%) rekent op overheid/sociale zekerheid om iedereen gelijk te behandelen;

• De werknemers beseffen (nog) niet wat de rol van werkgever kan zijn in een gezonde(re) levensstijl; nochtans is de impact op de werkgever groot!

• Een betere combinatie van werk en gezin door ‘vrije uren’ en meer autonomie is volgens 45% van de werknemers een top-initiatief om gezondheid op de werkvloer te bevorderen.

Over Delta Lloyd Life

In België is Delta Lloyd Life een vooraanstaande aanbieder van levensverzekeringen voor zowel particulieren als voor ondernemingen. Het richt zich op aantrekkelijke segmenten in de markt met de focus op financiële beschermingsoplossingen (invaliditeit, overlijden en pensioendekkingen). Delta Lloyd Life streeft ernaar dat al zijn klanten op elk moment in hun leven financieel beschermd zijn. Door innovatieve oplossingen aan te bieden die steeds aangepast zijn aan de persoonlijke noden en behoeften van de klant, beschermt Delta Lloyd Life niet enkel het levenscomfort, maar biedt ook toekomstperspectief aan haar klanten aan.

Delta Lloyd Life maakt deel uit van de Nederlandse Delta Lloyd Groep en is ontstaan in juli 2001 uit de fusie van 3 Belgische bedrijven: CGU Life, OHRA Leven en Norwich Union en in 2008 fusioneerde het met Swiss Life Belgium. Sinds 2013 is Delta Lloyd Life genoteerd op de NYSE Euronext Brussel. Het bedrijf telt 550 vaste medewerkers in België.

Met Delta Lloyd Life begint de toekomst vandaag

Delta Lloyd informeert, inspireert en faciliteert particulieren, zelfstandigen en bedrijven zodat ze hun ambities voor morgen kunnen realiseren. Ondertussen bieden we hen bescherming en expertise voor de belangrijkste momenten in hun persoonlijke en professionele leven.

Als beschermingsexpert creëren we oplossingen waarbij een zekere, gelukkige toekomst centraal staat: bescherming bij overlijden en arbeidsongeschiktheid, pensioenplanning, vermogensopbouw en successieplanning.

We geloven dat een stabiele levensstandaard, een hoge levenskwaliteit en een goede gezondheid de sleutels zijn tot geluk. Daarom investeren we in een sterk verzekeringsaanbod, én in andere initiatieven die een positieve impact hebben op eenieders toekomst. Daarbij besteden we aandacht en middelen aan onderzoek, bewustwording en preventie waar iedereen beter van wordt: vandaag en morgen. Want later begint nu.

Meer informatie over Delta Lloyd Life: www.deltalloydlife.be.